Słońce, suche powietrze, słona woda, wiatr, piasek czy klimatyzacja – to wszystko może powodować suchość, podrażnienie, zaczerwienienie czy łzawienie oczu. Latem oczy, tak jak i skóra, potrzebują wzmocnionej ochrony, aby pozostały w dobrej formie.
Spis treści
Z tego artykułu dowiesz się: jak chronić oczy latem skutecznie i bez wysiłku – od filtrów UV, przez nawilżanie i wybór okularów, aż po zachowania, które ograniczają ryzyko podrażnień, przesuszenia i uszkodzeń powierzchni oka.
1. Noś okulary przeciwsłoneczne z filtrem UV
Okulary z filtrem UV to podstawa ochrony wzroku latem. Nie chodzi tylko o to, żeby miały przyciemnione szkła, ale o rzeczywiste blokowanie promieniowania UVA i UVB. Dobre okulary przeciwsłoneczne powinny mieć oznaczenie UV400[1] lub wyraźnie zaznaczoną ochronę przed promieniowaniem. Wybieraj modele z dużymi szkłami, które osłaniają również boki oczu – to realnie zmniejsza ekspozycję na światło słoneczne.
2. Unikaj patrzenia prosto w słońce, nawet w okularach
Nawet w okularach przeciwsłonecznych nie powinno się patrzeć bezpośrednio na słońce. Taka ekspozycja może spowodować uszkodzenie siatkówki[2]. Jeśli musisz długo przebywać na zewnątrz – noś kapelusz z daszkiem i zmieniaj ustawienie głowy, aby nie wystawiać oczu bezpośrednio na światło.
3. Chroń oczy przed wiatrem i pyłem
Wiatr i unoszący się w nim piasek mogą podrażniać powierzchnię oka. W wietrzne dni, zwłaszcza na plaży, warto dodatkowo zasłaniać oczy – najlepiej okularami o szerokich ramkach. Unikaj też przecierania oczu ręką, zwłaszcza po wcześniejszym dotykaniu piasku, kremu z filtrem albo ręcznika. To najprostsza droga do podrażnień, a nawet infekcji.
4. Nawilżaj oczy – zewnętrznie i „od środka”
Latem łatwo o odwodnienie, a to odbija się też na kondycji oczu. Pamiętaj o piciu wody – 1,5–2 litrów dziennie – to absolutne minimum przy wysokich temperaturach. Jeśli masz skłonność do suchości oczu, warto też sięgać po krople nawilżające. Dobrze dobrana formuła pomaga utrzymać stabilny film łzowy mimo klimatyzacji, wiatru i suchego powietrza.
5. Zdejmuj soczewki, gdy przebywasz na plaży lub basenie
Soczewki kontaktowe w połączeniu z piaskiem, wodą i intensywnym nasłonecznieniem zwiększają ryzyko podrażnień oczu.
Jeśli planujesz dłuższy czas nad wodą, lepiej załóż okulary korekcyjne albo przeciwsłoneczne z odpowiednią korekcją. Noszenie soczewek w takich warunkach może prowadzić do suchości oczu, mikrourazów i zwiększonego ryzyka zakażeń, szczególnie jeśli do oka dostanie się słona woda lub krem przeciwsłoneczny.
6. Nie zapominaj o cieniu – nawet oczy potrzebują odpoczynku
Zacienione miejsce to nie tylko ochrona przed przegrzaniem, ale też ulga dla wzroku. Po dłuższej ekspozycji na jasne światło daj oczom kilka minut w cieniu. Pozwala to rozluźnić mięśnie zwężające źrenice w celu ochrony oczu przed nadmiarem światła[3]. Jeśli nie masz gdzie się schować – zamknij oczy na kilkadziesiąt sekund i przykryj dłońmi.
7. Unikaj klimatyzacji skierowanej prosto w twarz
Strumień zimnego, suchego powietrza wysusza powierzchnię oka i zaburza naturalne nawilżenie[4]. Jeśli podróżujesz latem – w aucie, pociągu, samolocie – staraj się nie siedzieć wprost pod nawiewem. Jeśli to możliwe, ustaw się tak do wylotu powietrza, aby omijał twarz i oczy. W zamkniętych, klimatyzowanych pomieszczeniach warto też mieć przy sobie nawilżające krople do oczu i pić więcej wody niż zwykle.
Q&A – najważniejsze pytania o ochronę oczu latem
1. Czy latem trzeba nosić okulary przeciwsłoneczne nawet w cieniu?
Tak – promieniowanie UV przenika także przez chmury i odbija się od piasku, wody czy jasnych powierzchni. Ochrona oczu latem powinna być stała, nie tylko podczas pełnego słońca.
2. Jakie krople do oczu warto stosować latem?
Najlepiej wybrać krople nawilżające, które pomagają utrzymać stabilność filmu łzowego przy klimatyzacji, wietrze i dużym nasłonecznieniu.
3. Czy klimatyzacja naprawdę szkodzi oczom?
Tak – suche, chłodne powietrze z nawiewu może prowadzić do suchości i podrażnień. Najlepiej kierować strumień powietrza poza twarz i dbać o dodatkowe nawilżenie.
Przypisy:
[1] Giannos SA, Kraft ER, Lyons LJ, Gupta PK. Spectral Evaluation of Eyeglass Blocking Efficiency of Ultraviolet/High-energy Visible Blue Light for Ocular Protection. Optom Vis Sci. 2019;96(7):513-522. , https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6615932/
[2] https://www.aao.org/eye-health/tips-prevention/sun
[3] https://www.ophthalmology24.com/how-lighting-affects-your-vision
[4] Kulkarni U, Soman S, Aziz A. Do dry eye test results differ in AC and non-AC office rooms? A comparative study in healthy young adults. Int J Ocul Oncol Oculoplasty. 2020;6(2):63-66., https://www.researchgate.net/publication/340957246_Do_dry_eye_test_results_differ_in_AC_and_non-AC_office_rooms_A_comparative_study_in_healthy_young_adults